Sistem Odası Kurulum Hizmetleri
Sistem odası kurulumu sırasında yapılan hatalar, şirketler için ciddi finansal kayıplara yol açabilir. Dijital teknolojilerdeki gelişmeler ve artan internet kullanıcı sayısı, özellikle şirketler ve kamu kurumları arasında sistem odalarına olan ihtiyacı giderek artırıyor. Bu yüksek yatırım alanlarında doğru planlama yapmak, uzun vadeli başarı için kritik öneme sahiptir.
Bir sistem odasının ideal sıcaklık aralığı 18°C ile 22°C arasında olmalı ve nem seviyesi %45 ile %55 arasında tutulmalıdır. Ayrıca, su sızıntıları veri merkezi kesintilerinin %24’üne kadar neden olabilmektedir. Bu nedenle, sistem odası standartları doğrultusunda profesyonel bir kurulum, verilerinizin güvenliği için hayati önem taşır. Veri merkezi kurulumu ile karıştırılsa da, sunucu odası kurulumu daha küçük ölçekli ihtiyaçlar için tasarlanmıştır. Biz bu makalede, sistem odası nedir sorusundan başlayarak, kurulum sürecinde dikkat edilmesi gereken tüm noktalara ve sistem odası kurulumu ve network dizaynı konusundaki en iyi uygulamalara değineceğiz.
Sistem odası kurulumu nedir ve neden gereklidir?
Teknolojinin iş dünyasındaki artan önemiyle birlikte, şirketlerin bilişim altyapılarını güvenli ve verimli bir şekilde yönetmeleri hayati önem taşır. Bu noktada sistem odası kurulumu, kurumların dijital omurgasını oluşturan kritik bir adımdır.
Sistem odası nedir?
Sistem odası; bilgisayar sistemlerini ve bunlarla entegre çalışan bileşenleri barındıran özelleştirilmiş bir alandır. IT donanımlarının bir arada bulunduğu bu yapılar Data Center veya Veri Merkezi olarak da adlandırılır. Sunucular, yedekleme sistemleri, veri tabanları ve diğer bilgisayar çevre donanımlarının yer aldığı bu odalar, kurumsal firmaların bilgisayar tabanlı tüm varlıklarının merkezi konumundadır. Sistem odası içerisinde bulunan cihazların optimum performansta çalışabilmesi için ortamdaki nem ve ısı değerleri bile kritik önem taşır.
Temelde iki çeşit sistem odası bulunmaktadır: Şirketlerin ve kurumların kendi ihtiyaçları için kurdukları şirket sistem odaları ile telekomünikasyon şirketleri tarafından kurulan ve dışarıya hizmet sunan internet sistem odaları.
Kurumsal BT altyapısındaki rolü
Sistem odaları, kurumsal BT altyapısının kalbi olarak işlev görür. Şirketlerin bilgisayar tabanlı tüm varlıklarının ortak bir ağ üzerinden çalışmasını sağlayan bu birimler, milyonlarca veriyi kontrol etme ve anlamlandırma olanağı sunar. Ayrıca, kurumun operasyonel verilerini ve iş uygulamalarının kesintisiz çalışmasını temin eder.
Bilişim altyapısında en önemli unsurlardan biri olan sistem odaları, sunucu bilgisayar, internet ve yerel ağ üzerinden verilen tüm hizmetlerin sağlıklı çalışabilmesi için vazgeçilmezdir. Kurumsal BT altyapısının güvenli, düzenli ve verimli yönetilmesini sağlayan bu alanlar, teknolojik altyapının sağlam ve güvenilir bir temel üzerine inşa edilmesini destekler.
Veri merkezi kurulumu ile farkları
Sistem odası ve veri merkezi, bilgi teknolojileri altyapısını desteklemek için kullanılan iki farklı kavramdır. Aralarındaki temel farklar şunlardır:
Ölçek: Sistem odaları genellikle daha küçük ölçeklidir ve bir kurumun ihtiyaçlarını karşılamak için tasarlanmıştır. Birkaç sunucu ve ağ cihazını barındırabilirken, veri merkezleri binlerce sunucu, depolama birimi ve ağ cihazını içerebilir.
Amaç: Sistem odaları çoğunlukla kurumun kendi iç ihtiyaçlarını karşılarken, veri merkezleri hem kurum içi hem de dış müşterilere hizmet sunabilir.
Altyapı: Sistem odalarında daha basit bir altyapı bulunurken, veri merkezleri yedekli güç kaynakları, gelişmiş soğutma sistemleri ve yüksek düzeyde güvenlik önlemleriyle donatılmıştır.
Maliyet: Sistem odaları daha düşük maliyetlidir çünkü daha küçük ölçekli bir altyapıya sahiptir. Veri merkezleri ise büyük ölçekli altyapı gerektirdiğinden çok daha yüksek maliyetlidir.
Dolayısıyla, sistem odası kurulumu işletmeler için hem finansal açıdan hem de yönetim açısından daha ulaşılabilir bir çözüm sunmaktadır.
Kurulum öncesi planlama ve yer seçimi
Kurulum öncesi planlama ve yer seçimi
Başarılı bir sistem odası kurulumunun temeli, dikkatli bir planlama ve doğru yer seçimi ile atılır. Kuruluşun veri işleme kapasitesi, büyüme tahminleri ve güvenlik gereksinimleri göz önünde bulundurularak kapsamlı bir plan oluşturulması, sistem odasının uzun vadeli performansı için kritik öneme sahiptir.
Fiziksel alanın belirlenmesi
Sistem odası için fiziksel alan seçimi, kurulum başarısını doğrudan etkiler. İdeal olarak sistem odası ara katlarda konumlandırılmalıdır. Binanın nem ve ısı oluşturacak ısıtma-soğutma tesisatlarından, kalorifer boru ve peteklerinden uzak bir konumda olması gerekir. Ayrıca, mevsimsel değişikliklerden minimum etkilenecek ve manyetik alan oluşturabilecek enerji hatlarından izole bir alan tercih edilmelidir.
Su ve nem risklerinden korunma
Su, bilgisayar sistemlerini çok hızlı bir şekilde çalışamaz hale getirebilir. Bu nedenle, sistem odasının üstünden veya altından su borusu, kalorifer borusu geçmemeli ve üstünde wc, lavabo veya çatı bulunmamalıdır. Nem oranının sistem odalarında %40-%50 arasında tutulması idealdır. Bunun için, yükseltilmiş döşeme altına su algılama dedektörleri yerleştirmek ve alarm sistemleri kurmak önemlidir. Aşırı yüksek nem oksitlenmelere ve kısa devrelere, düşük nem ise ısının hızlı yükselmesiyle kıvılcım atlamalarına neden olabilir.
Sistem yöneticisine yakınlık
Sistem odalarından sorumlu kişilerin yerleşimlerinin sistem odasına yakın olması büyük avantaj sağlar. Sistem yöneticisi acil durumlarda odaya hızlıca ulaşabilir ve müdahale edebilir. Bu yakınlık, olası zararların büyümesini engelleyebilen önemli bir planlama faktörüdür.
Deprem ve yangın riskleri
Sistem odası kurulumunda yangın ve deprem gibi doğal afetlere karşı önlemler alınmalıdır. Yangına karşı duman dedektörleri ve elektronik cihazlara zarar vermeyen FM200 gibi gazlı söndürme sistemleri kullanılmalıdır. Deprem risklerini en aza indirmek için binanın depreme dayanıklı olması ve sistem odasındaki kabinlerin zemine sabitlenmesi gerekir. Ayrıca sistem odaları, doğal gaz ve yanıcı bileşenlerin depolandığı yerlerden uzakta konumlandırılmalıdır.
Sistem odası standartları nelerdir?
Sistem odası tasarımında uluslararası standartlar rehberlik eder. En yaygın kullanılan standart olan ISO 27001, bilgi güvenliği yönetim sistemlerini kapsar. Bunun yanı sıra:
- ANSI/TIA/EIA-942: Veri merkezi altyapı standardı
- ANSI/TIA/EIA-568-B: Ticari bina telekomünikasyon kablolama standardı
- ANSI/TIA-569-B: Ticari bina telekomünikasyon yolları ve alanları standardı
Bu standartlara uygun tasarım, odanın güvenliği ve performansı açısından büyük önem taşır ve potansiyel riskleri önemli ölçüde azaltır.
Teknik altyapı ve donanım kurulumu
Sistem odası kurulumunun teknik altyapısı, sistemin sağlıklı çalışması için büyük önem taşır. Doğru ekipman seçimi ve planlaması, sistem odanızın uzun yıllar sorunsuz çalışmasının temelidir.
Yükseltilmiş zemin ve kablolama
Sistem odası kurulumunda yükseltilmiş döşeme uygulaması, kablolama ve hava sirkülasyonu için kritik bir bileşendir. İdeal yükseklik 400 milimetre olmalıdır. Bu yapı, hem kablolama düzenini kolaylaştırır hem de bakım süreçlerinde büyük avantaj sağlar. Yükseltilmiş taban taşıyıcı ayakları, yerleştirilecek kabinetlerin ağırlığını emniyetle taşıyabilecek mukavemete sahip olmalıdır. Kabinler tam dolu olduğunda 1500 kg’a kadar basınca dayanabilecek sağlamlıkta seçilmelidir.
Data ve elektrik kabloları ayrı kanallardan geçirilmeli, ANSI/TIA/EIA-942 standardına göre kabinlerin yerleşimi sıcak ve soğuk hava koridorları oluşturacak şekilde düzenlenmelidir. Bu düzenleme soğuk havanın istenilen noktalara iletimini kolaylaştırır.
Soğutma ve iklimlendirme sistemleri
Sunucu odalarındaki cihazlar yoğun çalışmaları nedeniyle ciddi ısı üretir. Bu nedenle sistem odasının ideal sıcaklık aralığı 18-22 derece arasında tutulmalıdır. ASHRAE tarafından önerilen nem değeri ise %40-55 aralığındadır. Soğutma kapasitesi, odadaki cihazların güç tüketimi toplanarak belirlenir. Örneğin, 10 KW güç tüketen bir kabinin soğutulması için 10 KW soğutma kapasitesine ihtiyaç vardır.
Ayrıca, sistemin güvenilirliği için yedekli çalışacak hassas kontrollü klimalar tercih edilmelidir. Bu klimaların “restart” özelliği bulunmalı, elektrik kesintilerinden sonra otomatik olarak çalışabilmelidir.
UPS ve jeneratör sistemleri
UPS sistemleri, elektrik kesintilerinde ve dalgalanmalarında kritik ekipmanları korur. Sistem odasındaki cihazları tam yükte en az 15 dakika besleyebilecek kapasitede olmalıdır.
Jeneratörler ise UPS sistemini tamamlayan, uzun süreli elektrik kesintilerinde devreye giren çözümlerdir. Jeneratör-UPS entegrasyonu dikkatle planlanmalıdır. Çünkü jeneratörün frekans aralığı UPS’in kabul edemeyeceği kadar geniş olabilir, bu da senkronizasyon sorunlarına yol açabilir.
Sunucu odası kurulumu için ekipmanlar
Sistem odası için ISO 9001:2000 kalite standartlarında kabinetler kullanılmalıdır. Akıllı PDU sistemleri aktif güç dağılımı için tercih edilmelidir. Oda içerisine yangın algılama sistemleri, ısı ve nem sensörleri yerleştirilmelidir.
Network dizaynı ve bağlantı planı
Network dizaynı profesyonel olarak planlanmalı ve kablolama yapısal kablolama tekniklerine uygun yapılmalıdır. Patch panel kullanımı, kablo yönetimini kolaylaştırır ve arıza durumlarında müdahaleyi hızlandırır. Sanayi ortamlarında her şarta dayanıklı, farklı networkleri ayırmak için farklı renklerde kablolar tercih edilmelidir.
Güvenlik, yedekleme ve bakım süreçleri
Bilişim altyapısının güvenliği, sistem odası kurulumunun en kritik aşamalarından biridir. Doğru güvenlik önlemleri ve bakım süreçleri, sistemin sürekliliğini garanti altına alır.
Erişim kontrol sistemleri
Sistem odaları her zaman kilitli tutulmalı ve yetkisiz erişime karşı korunmalıdır. Elektronik giriş kartları sadece düzenli kullanması gereken personel ile sınırlandırılmalıdır. İşten ayrılan personelin kartlarına ait yetkiler hemen kaldırılmalıdır. Ayrıca, IP kamera ile izleme sistemi kurularak odanın durumu, giriş çıkışları ve yapılan işlemler kayıt altına alınmalıdır. Bakım veya danışmanlık için sistem odasına girmesi gereken yetkisiz personel, ancak kurum çalışanı bir kişinin gözetiminde çalışabilir.
Yangın ve su algılama sistemleri
Yangın algılama ve alarm sistemleri hem manuel hem de otomatik olarak çalışacak şekilde kurulmalıdır. Söndürücü olarak halon gazı yerine FM200 gibi elektronik cihazlara zarar vermeyen gazlar tercih edilmelidir. Su, bilgisayar sistemlerini çok hızlı bir şekilde çalışamaz hale getirebilir. Bu nedenle yükseltilmiş döşeme altına su algılama dedektörleri yerleştirilmelidir. İki farklı seviyede su dedektörü kullanılması önerilir – birinci seviyede suyu fark edip alarm çalıştıran, ikinci seviyede ise elektriği kesecek ve bilgisayar sistemlerini koruyacak dedektörler.
Veri yedekleme stratejileri
Veri yedekleme, olası veri kayıplarını önlemek için kritik öneme sahiptir. Tam yedekleme, diferansiyel yedekleme ve artımlı yedekleme gibi farklı stratejiler kullanılabilir. Verilerin farklı lokasyonlarda ve depolama ortamlarında saklanması, doğal afetlere karşı koruma sağlar. Otomatik yedekleme çözümleri, insan hatası riskini azaltır ve süreci daha güvenilir hale getirir.
Periyodik bakım ve izleme sistemleri
Sistem odalarının bakımı sadece yetkili personel tarafından yapılmalıdır. Cihazların bakımı üreticinin tavsiye ettiği zaman aralığında gerçekleştirilmeli ve tüm bakım çalışmaları için kayıtlar tutulmalıdır. Web tabanlı izleme yazılımı ve sensörler kullanılarak sıcaklık, nem, duman, elektrik kesintisi gibi parametreler anlık olarak izlenmelidir. Anormal durumlar SMS ile ilgili personele bildirilmelidir. Kullanıcıların işlerini aksatmaması için sunucuların bakımı mesai saatleri dışında yapılmalıdır.
Sonuç: Neden Neksa Teknolojiyi Tercih Etmelisiniz ?
Sonuç olarak, sistem odaları kurumsal BT altyapısının kalbi olarak kritik bir rol oynamaktadır. Doğru planlama ve profesyonel kurulum ile şirketler, veri güvenliğini sağlayabilir ve potansiyel finansal kayıpları önleyebilir. Bu makalede ele aldığımız standartlar doğrultusunda, 18-22°C arasındaki ideal sıcaklık ve %40-55 arasındaki nem değerleri sistem odanızın optimum performansı için temel gerekliliklerdir.
Uygun yer seçimi, yükseltilmiş zemin uygulaması, yeterli soğutma sistemleri ve kesintisiz güç kaynakları sistem odası kurulumunun başarısını belirleyen unsurlardır. Ayrıca, erişim kontrol sistemleri, yangın algılama çözümleri ve su dedektörleri gibi güvenlik önlemleri, değerli verilerinizin korunması için vazgeçilmezdir.
Sistem odası ve veri merkezi arasındaki farkları anlamak, işletmenizin ölçeğine ve ihtiyaçlarına uygun bir çözüm seçmenize yardımcı olacaktır. Küçük ve orta ölçekli işletmeler için sistem odası kurulumu, hem maliyet hem de yönetim açısından daha ulaşılabilir bir seçenektir.
Düzenli bakım ve izleme sistemleri ile olası sorunlar henüz büyümeden tespit edilebilir ve çözülebilir. Dolayısıyla, sistem odanızın sağlıklı çalışmasını güvence altına almak için kapsamlı bir bakım planı oluşturmalısınız. Unutmayın ki, sistem odası kurulumu bir kerelik bir proje değil, sürekli gelişen ve bakım gerektiren uzun vadeli bir yatırımdır.